zaterdag 1 augustus 2015

Manufactures Céramiques d' #Hemixem s.a. #Gilliot&Cie

Deze industriegemeente gelegen aan de oevers van de Schelde ten zuiden van Antwerpen, zag midden negentiende eeuw het aantal steenbakkerijen op zijn grondgebied gestadig toenemen.
Maar de industriële revolutie maakte al snel een einde aan dit nijverheidssprookje.
Op de gronden van de voormalige steenbakkerijen kwamen er andere fabrieken zoals: een vettenfabriek, verffabriek, draadtrekkerij, glasfabriek enz.

De steenbakkerij van Couvreux en Hersent gelegen aan de loop van de Vliet kende echter meer geluk ... op haar terreinen kwam er een keramiekfabriek onder leiding van Adolphe Gilliot, dit bedrijf groeide later uit tot het wereldvermaard bedrijf #Gilliot&Cie.
Men produceerde er standaard vloer- en wandtegels maar ook unieke artistieke en religieuze tegelpanelen. Verder  ontwierp men er tegelpanelen voor de inrichting van woonkamers, salons, winkelpuien, badkamers en zwembaden.

Dit bedrijf groeide vanaf 1901 onder leiding van Georges en Léon Gilliot (zonen van Adolphe) snel uit zijn voegen en telde in 1912 reeds meer dan 1000 werknemers.
Joseph Roelants (1881-1962) werd er in 1919 aangesteld als tekenaar en samensteller van decoratieve keramiekpanelen na zijn opleiding aan de Brusselse academie van schone kunsten. Er werkten op dat ogenblik 1500 mensen in het bedrijf. Hij zou er na zijn op pensioenstelling tot in 1957 artistiek actief blijven als freelance. Zijn omvangrijk oeuvre is in binnen- en buitenland terug te vinden en getuigt van een enorme stijlsoepelheid en vakbekwaamheid. In Engeland wordt hij nog steeds gewaardeerd voor zijn mooie tegelontwerpen die hij maakte voor Cartier in Poole.

In 1929 bedroeg het verkoopcijfer van deze firma 51 miljoen BEF. De helft van de productie was bestemd voor export naar o.a. Buenos Aires, San Francisco, Curaçao, Leopoldstad, Hong Kong, Sidney enz. Zelfs verschillende metrostations in #Parijs en tunnels in #Antwerpen werden bekleed met hun tegels.

In 1932 werd er een electrische oven (1100°C) met zes kamers geplaatst, deze had een productiecapaciteit van 43 000 vierkante meter per maand, op dat moment de grootste ter wereld in zijn branche.

In 1935 was dit bedrijf vertegenwoordigd op de wereldtentoonstelling te Brussel met een paviljoen volledig bekleed met art decotegels uit eigen huis. Dit kleine paleis was een harmonieuze mix van klassieke traditionele stijl en discreet modernisme en toonde heel wat nieuwe toepassingsmogelijkheden. Het was volgens diverse binnnen- en buitlenlandse decorateurs en architecten één van de meest geslaagde realisaties van deze manifestatie.

1 februari 1953 deelde dit bedrijf in de grote Nederlandse watersnood ramp. Het water steeg er tot 40 cm in de burelen en tot maar liefst anderhalve meter in de fabriek.

Op 13 augustus 1968 diende het bedrijf een schadeclaim van 700 000 BEF in bij de verzekeringen voor een verwoestende storm.

De meerderheidsaandelen van de fabriek kwamen eind 1968 in handen van het Maastrichts bedrijjf 'n.v. Sphinx' ( de voormalige fabriek van Petrus Regout). Dit bedrijf werd op zijn beurt, samen met de vestiging in Hemiksem omwille van de stijgende verliezen in 1974 overgenomen door het Britse papierconcern ‘Reed International Ltd.’.

In 1978 werden er de laatste keramiektegels gebakken.

De dag van vandaag kunt u in het voormalige abdijcomplex der Cisterciënzers Sint-Bernardus te #Hemiksem het ‘#Roelantsmuseum’ en het heemmuseum ‘Heymissen’bezoeken. Het eerste museum toont in enkele benedenzalen van de abdij een omvangrijk ensemble van keramiekpanelen gemaakt door: Roelants, Leemans en Verwilghen (voormalige werknemers van de tegelfabriek) ... en verder ontwerpen, foto’s, documenten, handelscatalogi, gietvormen, een indrukwekkende tegelpers ... alles afkomstig uit de voormalige tegelfabriek.
Een bezoek aan dit zeldzaam en artistiek belangrijk Vlaamse museum is dus meer dan een aanrader.

Groeten,
Meindert


 

 



Geen opmerkingen:

Een reactie posten