zaterdag 27 december 2014

#Catawiki ... catastrofe ?















Voor zij die het nog niet wisten ... Catawiki is een Nederlands on-line veilinghuis (opgericht in 2008 te Assen) dat inmiddels actief is in België, Duitsland en Frankrijk. Dankzij een kapitaalsinjectie van 10 miljoen euro door Accel Partners (Amerika), Project A Ventures        (Berlijn) en een paar Nederlandse internet-ondernemers wil het uitgroeien tot het grootste Europese, ja zelfs wereld-veilinghuis aller tijden. Het is dus duidelijk een bedrijf met grote ambities!

Aanvankelijk was het een platform voor en door verzamelaars, waarbij deze de mogelijkheid kregen volgens het wiki-principe ... (een wiki is trouwens een computerprogramma waarmee webdocumenten door meerdere redacteuren samen kunnen worden bewerkt) ... een internetcatalogus op te bouwen met objecten die deel uitmaakten van hun verzameling en die ze eventueel onderling konden aan elkaar verkopen. Het bijhorende internetforum liet hun toe druk met elkaar te communiceren, te debatteren ... en ook vaak te discussiëren.

In 2011 is men dan dankzij het grote geldinfuus begonnen met internationale veilingen van allerlei aard van strips, affiches, vinylplaten tot antiek, sieraden, kunst enzovoort ... inmiddels zijn er reeds 48 rubrieken waarin voorwerpen worden geveild.

Een van deze wekelijkse veilingrubrieken is deze van keramiek. Waar er afhankelijk van het aanbod gemiddeld een honderdtal objecten per week verkocht worden.
U kan als verkoper dan een aantal voorwerpen via gestandaardiseerde fiches aanbieden, die door een veilingmeester al of niet in de veiling worden opgenomen. De criteria voor opname ervan zijn erg divers en weinig doorzichtig ... er is wel een principe duidelijk geformuleerd, namelijk de waarde van het in te brengen voorwerp moet minimaal 75 euro bedragen en er wordt pas een minimumbod bepaald voor kavels boven de 200 euro.
Alle biedingen beginnen aan 1euro.

De meerderheid van de kopers en verkopers op deze veiling zijn Nederlanders met af en toe ook eens hier en daar een verdwaalde landgenoot. Het is dan ook vrij normaal dat het grote biederspubliek zijn centen inzet op voorwerpen van eigen bodem. Als Belgische verkoper maakt u dus minder kans grote winsten te maken. U loopt er inderdaad  vaker de kans van een kale reis terug te komen. Door deel te nemen aan deze veiling moet u bereid zijn te aanvaarden dat uw object met de hierboven vermelde minimumwaarde verkocht wordt voor maar één luttele euro waarop men dan nog bij de 15% veilingkosten mag betalen. Voorwaar een weinig winstgevende bedoening voor de verkoper die zich genoodzaakt ziet vlug zijn activiteiten te staken. Wie wordt er hier trouwens beter van ?

Dit betoog versterkt trouwens mijn geformuleerde mening in een eerdere gepubliceerde blog rond: 'Verkopen, veilen of ruilen'. Maar ook ik kon aan de lokroep van het geld niet weerstaan ... mea culpa ... eigen schuld, dikke bult !

Groeten, 
Meindert

woensdag 17 december 2014

Tussen: ' Kunst - Kerst - Kitsch - Keramiek'.

De vier hierboven geciteerde titelwoorden hebben taalkundig alvast dezelfde beginletter gemeen. Maar in deze tijd van het jaar zijn zij ook sterk met elkaar verbonden. 
De kerst- en nieuwjaarsperiode is voor ons allen niet los te koppelen van enige vorm van sentimentaliteit, gezelligheid, knusheid, weemoed, retro- en introspectie. 
Jong of oud, intellectueel of gewone man ... niemand kan zich echter aan dit virus onttrekken.
Het slaat elk jaar opnieuw ongenadig toe ... gelukkig is dat voor velen onder ons een positieve ervaring.

Buiten de traditionele kerstboom met zijn lichtjes, slingers, sterretjes enz. ... zijn er rond die tijd van het jaar in onze woonkamer ook heel wat keramische voorwerpen te bespeuren die volop meehelpen het hoognodige kerstgehalte te bereiken. Artistiek, kwalitatief, esthetisch, sentimenteel ... liggen ze soms mijlen ver uit elkaar, maar soms vormen ze ook een geslaagde mix van best te verteren 'kitsch' die er nu eenmaal bijhoort. Stiekem genieten wij dan met z'n allen van deze vorm van lichte decadentie en grote zelfgenoegzaamheid.

Als we dan eventjes de moeite nemen om bij deze objecten merktekens te ontwaren die verwijzen naar de herkomst, komen wij algauw terecht bij landen met een sterke kersttraditie zoals: Duitsland, Polen, Italië, Denemarken, Zweden enz.
Geen enkele Europeaan ... ja zelfs geen enkele wereldburger ontsnapt aan deze goedaardige vorm van koorts. Met z'n allen gaan we voor de kerstbijl!

Wie kent er niet de namen van keramiek- en porseleinfabrieken zoals: #Goebel en #Waechtersbach in Duitsland, #Boleslawiec in Polen, #Dureta en #Furio in Italië, #Spode en #Wedgwood in Engeland, #Bing & Grondahl en #Royal Copenhagen in Denemarken, #Berggren in Zweden en nog vele andere Europese bedrijven die zich bezighielden met de vervaardiging van keramische kerstobjecten. Een ideale tijd om het boekjaar met een meer dan positief saldo af te sluiten. Zij wisten allen handig gebruik te maken van onze jaarlijks terugkerende vlaag van gecontroleerde zwakheid.

Met de jaren zijn wij gaan houden van al deze nostalgische soms ietwat kitscherige voorwerpen, die ons terugbrengen naar onze eigen kindertijd en zoete, aangename en geborgen gevoelens bij ons oproepen. Wat moet een mens nog meer hebben!

Mij rest er nog enkel beste lezers, u allen een voorspoedig, vrede-vol en gelukkig 2015 toe te wensen en te hopen dat u het komende jaar weer bereid bent 'keramiek' een plaatsje in uw hart toe te be-delen. 

Groeten,
Meindert
Waechtersbach
Goebel
Zweden
Polen







  





Italië


maandag 15 december 2014

Keizerlijke en koninklijke manufactuur van #Nimy.

 Deze ronkende titel ontving de keramiekfabriek van Nimy toen zij in 1790 opgericht werd.

Een jaar voordien hadden een aantal vennoten de toestemming gekregen, na lang financieel onderhandelen met de Rooms-Duitse keizer Jozef II, om op het grondgebied van  'Le Marais' ... een manufactuur op te richten. Deze lag in de onmiddellijke nabijheid van de meanderende 'Haine' waar er ook twee watermolens voor de nodige paardenkracht konden zorgen.

Eén van deze vennoten nl. Joseph Dieudonné werd als directeur aangesteld ... een man die reeds de nodige ervaring had opgedaan in zijn 'piperie' te #Namen.
Na twee jaar echter verlaat hij zijn post om zaken te gaan doen in #Parijs. Zijn aandelen verkoopt hij aan zijn medevennoten. Helaas voor hem loopt dit avontuur niet te best af en ziet hij zich genoodzaakt na drie jaar terug te keren naar Nimy, waar hij zich opnieuw wil inkopen in de zaak. Zijn vroegere medestanders zien dit niet zitten!

Ondertussen had Bonaventure de Bousies 'medeoprichter' de leiding van de fabriek overgenomen. Hij slaagde erin het bedrijf te saneren en te renoveren. Hij deed aan kostenverlaging, kwaliteitsverbetering, productievergroting e.d.m. .
Buiten de reeds gebruikelijke productie van huishoudelijk serviesgoed en stukwerk in plaaster ... werd het gamma uitgebreid met:  vazen, schouwtegels, fantasieobjecten enz.
Hij richtte ook verkooppunten op te #Brussel, #Antwerpen, #Brugge en #Lille.

In 1804 richt de fabriek haar eerste steenkooloven op ... de houtovens werden nadien systematisch vervangen. 

In 1810 bij het overlijden van Fery de Bousies (graaf, broer en vennoot van Bonaventure) telt de fabriek 250 arbeiders en draait ze een omzet van 200.000 toenmalige Belgische franken.

De slag van Waterloo zorgde ervoor dat wij in 1815 Nederlanders werden en Bonaventure werd aangesteld als gouverneur van de provincie Henegouwen.

Het bloeiend bedrijf nam deel aan expo's te: #Gent (1820), #Haarlem (1925) en #Brussel (1830) en voerde in 1926 zelfs een stoommachine in.

In de jaren dertig van deze periode begint echter de industriële crisis toe te slaan, de concurrentie met het buitenland ... voornamelijk #Engeland ... leidt tot een verminderde productie ... de hongersnood onder het gewone volk neemt toe.

In 1831 overlijdt Bonaventure ... de leiding wordt voor een tiental jaren overgenomen door zijn vrouw. Bij haar dood deed #Boch Septfontaines Luxemburg een aanbod om de fabriek over te nemen (Boch was op zoek naar een nieuwe vestigingsplaats in Belgiê).  Dit aanbod werd echter door de erfgenamen afgewezen. Geen nood ... #Boch koopt de porseleinfabriek van #Doornik op en richt 'Keramis' #La Louvière (Vaast) op.

In 1848 houdt de toenmalige directeur Adolphe de Bousies (zoon van Bonaventure) het voor bekeken en verkoopt zijn aandelen aan François Declercq & Cie onder beperkende voorwaarden, zoals: de productie verder zetten, geen uitbreiding exploitatiemateriaal.
geen productie van porselein. François was zelf een uitstekend porseleinschilder en had reeds voordien te Baudour een porseleinfabriek opgericht.

In 1851 wordt de fabriek overgenomen door Jean-Pierre #Mouzin (ex directeur Boch Luxemburg en vigerend directeur Boch La Louvière) en Théophile #Lecat (gerennomeerd pottenbakker uit de streek). 
De fabriek kende onder hun bewind een enorme industriële boost. 
Het buitenlands afzetgebied vergrootte met o.a. India, Australië e.a. 
Er werd gebouwd, nieuwe machines aangeschaft ... kortom de productie werd verdrievoudigd. 
De klemtoon kwam te liggen op de productie van huishoudelijk serviesgoed met daarnaast een bescheiden artistieke productie ... op expo's kon men hiermee het vakmanschap tonen.
De fabriek van #Onnaing (Frankrijk) werd overgenomen en deze van #Wasmuël werd opgericht. Deze beiden functioneerden onafhankelijk van het moederbedrijf.

Bij het begin van de grote oorlog kwam de productie stil te vallen, arbeiders werden gemobiliseerd en de fabriek werd opgevorderd door de Duitse bezetters. 
Na deze oorlog trachtte de fabriek zich terug op te richten. 
Directeur Moureau, sociaal bevlogen, trachtte de rendabiliteit opnieuw te verhogen en de levensomstandigheden van de werknemers te verbeteren met: ziekenboeg, mutualiteit, kantine, vestiaire, douches en kinderbijslag.  

Helaas in 1921 kwam het bedrijf onder de hoede van 'La Société Céramique de Maestricht, die zelf twee jaar nadien samensmolt met 'faïencerie Petrus #Regout' onder de naam Royal #Sphinx Maastricht.

De tweede wereldoorlog werd er teveel aan. Na de bevrijding trachtte graaf de Meeus nog door een kapitaalinjectie van 8 miljoen BEF de fabriek te redden, maar de Hollandse directie wilde de fabriek sluiten. In 1950 houdt de productie op en de deuren gingen dicht. Alles wat nog bruikbaar was werd verkocht. In 1954 werden de gebouwen met de grond gelijkgemaakt.

Zo kwam er een eind aan anderhalve eeuw Belgische en buitenlandse vermaardheid van deze faïencerie.

Groeten,
Meindert


 

 






bezoek prins Leopold III
faïencerie de Nimy
 

zondag 7 december 2014

Céramique de #Bruxelles.

Een van de Belgische faienceriën, waarvan tot op de dag van vandaag nog maar relatief weinig geweten is, is deze van 'la Céramique de Bruxelles'. Het wordt dus de hoogste tijd om alle kennis in verband met de geschiedenis en productie van deze fabriek, de nog aanwezige documenten, getuigenissen enz. samen te brengen in een degelijk naslagwerk ... dit is het minste wat we voor haar kunnen terugdoen ... haar status en haar wereldverbreide naam maken dat enigszins tot een verplichting of zoals de Fransen het zeggen: 'noblesse oblige' !

Wat is er dan wel al geweten over haar levensloop?
De fabriek werd naar alle waarschijnlijkheid opgericht na 1907.
Zij had haar maatschappelijke zetel en vestiging in Haren-Noord (Brussel).
In 1921 werd ze omgevormd tot: 's.a. Céramique de Bruxelles'.
In 1925 kwam de fabriek in handen van baron Marcel de Vinck terecht.
Na 1926 werd het bedrijf vertegenwoordigd door 'n.v. Alphonse Smeets'.
Vermoedelijk werd ze in die periode omgevormd tot: 's.a. Céramique de Bruxelles - Cérabelga'.

Deze naamsverandering had zeker en vast verband met de invoer van een nieuwe munteenheid in Belgie ... nl. de 'Belga' ... die gecreëerd werd om zich los te maken van de Latijnse muntunie ... de Belgische frank had toen dezelfde waarde als de Franse en Zwitserse frank en de Italiaanse lire.

Het merkteken Cérabelga komt zeker in de jaren '30 voor naast dat van Céramique de Bruxelles. Tussen 1935 en 1937 werd de fabriek geleid door Franse keramist Raymond Henri Chevalier (1900-1959) ... deze werkte voordien bij de faiencerie Longwy.
Na deze twee jaren in Brussel werd Chevalier hoofd van de kunstafdeling Boch te La Louvière.

Het bedrijf nam in zijn relatief korte bestaan ook deel aan verschillende wereldtentoonstellingen, waaronder deze van 1925 te Parijs en 1929 te Barcelona.
Begin tweede wereldoorlog sloot het zijn deuren.

De productie bestond uit: siervoorwerpen, vazen, lampvoeten, beeldjes, boekensteunen, vloer- en wandtegels enz. Deze werden gedecoreerd met florale motieven (Art Nouveau) ... later in de Art Deco-periode werd er gebruik gemaakt van opvallende druipglazuren die over een mooie crême-kleurige gecraqueleerde achtergrond liepen.










Groeten,
Meindert

vrijdag 28 november 2014

Verkopen, veilen of #ruilen ?

Om uw keramiekverzameling uit te breiden of te vervolledigen met een aantal bijzondere stukken bent u meestal genoodzaakt (soms diep)  in uw geldbeugel te graaien. Veilinghuizen en -sites, antiquairs, antiekmarkten en ook gerenommeerde verzamelaars zijn veelal gefocust op harde valuta's ... bij ons zijn dat dan euro's.
Het is hun ... mijns inziens ... niet meer te doen om de schoonheid en kunstzinnigheid van deze  objecten ... maar om een manier van snel geldgewin te organiseren die hun in staat stelt een luxueus leventje te leiden. Zodoende zijn zij ver afgedwaald van het artistieke idee en de dieperliggende betekenis die de vormgever aan zijn creatie wou meegeven.

Het is soms lachwekkend en verbijsterend hoe sommige van deze zogenaamde experts met gemak en overtuiging een prijskaartje hangen aan een kunstobject. Ik vraag mij dan steeds af of zij zelf bereid zouden zijn deze opzienbarende som geld neer te tellen.
Waarde is een subjectief gegeven, zo ook de waarde die deze vakgoeroe's durven voorop te stellen.

Uitspraken zoals: 'wat een gek er aan geven wil' en 'de markt bepaald de waarde' brengen ons, ondanks hun wat populistische inslag, toch wat meer met onze beide voeten terug op de aarde. Iets is maar zo kostbaar als de waarde die wij er zelf aan toe dichten en dat is dan volgens mij ook de juiste waarde. Verzamelaars tellen soms duizenden euro's neer voor dat ene gesigneerde voetbalshirt ... terwijl oma net van plan was het als vod dienstbaar te maken. Alles is dus zo relatief en subjectief als de pest.

Met deze wijsheid in het achterhoofd en afbreuk doende aan mijn eigen hierboven gestelde theorieën, kan ik het soms ook erg vinden dat bepaalde authentieke en stijltypische voorwerpen voor een belachelijk lage prijs verkocht worden. Dit spreekt des te meer van onwetendheid en gebrek aan erkenning der schoonheid van het object door verkoper en koper.

Daarom zou het nog niet zo gek zijn terug te gaan naar het betaalmiddel dat onze voorouders hanteerden ... namelijk de ruilhandel ... voor wat hoort wat.
Hier moesten tenminste beide partijen nadenken over wat de waarde van iets was en of het wel de moeite waard was dergelijke transactie te laten gebeuren. Zij hadden nog een nuchtere en realistische kijk op de dingen.

Dit alles toegepast op keramiek zou er ons kunnen toe leiden een ruilsysteem in het leven te roepen. Keramische voorwerpen zouden kunnen ingebracht worden via een internetsite. Let wel deze kera-bank mag niet uitgroeien tot een allegaartje van allerlei single-objecten die ooit eens deel uitmaakten van een compleet set. De sitebeheerder(-s) of kerameester-(s) zouden in het begin enigszins een ernstige schifting kunnen maken ... wat kan wel, wat kan er niet in de kera-bank. Ik weet dat dit weer erg subjectief klinkt ... maar het niveau van dit ruilsysteem moet toch op een of andere manier bewaakt worden en de moeite waard blijven.

De participanten aan deze ruilbank kunnen dan onderling uitmaken of ze interesse hebben in elkaars objecten en er bereidheid tot ruilen is. Zo ja, dan verwittigen ze eerst de kera-meester die dan meteen deze twee objecten uit de lijst kan verwijderen. Zodanig dat het aanbod steeds up-to-date blijft. 
Om de privacy enigszins te bewaren ... zou het e-mailadres dat verbonden is met het ingebrachte object opgeslagen kunnen worden in de databank van de site-beheerder.

Welke programmeur met keramische interesse is bereid dergelijk concept uit te werken ?

Het zou in elk geval een kunstvriendelijkere manier zijn om objecten van eigenaar te laten wisselen.

Hieronder alvast een kwartet retro-schaaltjes die ik wil ruilen tegen ... ?







Groeten,
Meindert

zondag 23 november 2014

Vijf op een rij ?



In ons land zijn er verschillende keramiekmusea die een bezoek waard zijn.
Ik wil er hier graag vijf aan u voorstellen.


Musée de la céramique te #Andenne.


Dit museum biedt de bezoeker een ruim overzicht aangaande de fabricatie van: faïence, porselein, steengoed, aardewerken pijpen enz.
De collectie middeleeuws aardewerk gevonden in de bodem van de Ardennen toont ons
de eerste voetstappen van de pottenbakkers aldaar. 
Ook de industriële keramiek komt er aan zijn trekken, de productie van: dakpannen, bakstenen, buizen in grès, voorraadpotten enz.
Er zijn regelmatig wisseltentoonstellingen te zien in verband met de Belgische keramiek, zoals deze over Art Nouveau en de Art Deco.
Kinderen kunnen er zelfs terecht in een kera-atelier om er hun eerste stappen te zetten in deze boeiende kunstvorm.


 

 

Museum #Torhouts aardewerk.


Dit museum brengt getuigenis over de geschiedenis en de productie van het Vlaams aardewerk of de 'poterie Flamande'. Naast Torhouts aardewerk kan je er ook objecten bewonderen uit de andere Vlaamse pottenbakkercentra.
Ook hier vinden regelmatig wisseltentoonstellingen plaats in samenwerking met het museum van Andenne.


 

 



Musée du Vieux #Nimy.


In dit kleinere museum vindt u natuurlijk heel wat faiënceobjecten terug uit de voormalige 'Manufacture Imperiale et Royale de Nimy'. 
Verder krijgt u er een goed overzicht van de omliggende productie uit de streek van de Borinage en het noorden van Frankrijk. Het is een bijzonder leerzaam en nostalgisch museum.

 



















La maison de la poterie te #Bouffioulx.


In de voormalige pottenbakkerij Guérin bevindt zich nu een prachtig hedendaags museum Met moderne media wordt u er geïnitieerd in de kunst van het pottenbakken. De  vroegere productie van industrieel aardewerk krijgt er grote aandacht. Men krijgt er zowaar grote waardering voor het harde labeur van vele arbeiders in die branche. De streek telt nog drie actieve 'potiers' ... hun voorgangers de families Aubry, Dubois, Lardinois ... zijn u wellicht niet onbekend.


Clockarium #Brussel.


Dit museum aan de Reyerslaan is gevestigd in een prachtig Art Deco-huis.
Het omvangt een aanzienlijke collectie faïence-klokken uit de vorige eeuw.
Zij getuigen van de populariteit die dit object ooit genoot in België en de ons omringende landen. Vele van onze overgrootouders hadden zo'n sierobject op hun schoorsteenmantel staan ... als alternatief voor de duurdere staande klokken uit die tijd.

 

Groeten,
Meindert

vrijdag 21 november 2014

S.A. Faïncerie de #Saint-Ghislain.

Een faîencerie die bijzonder artistiek werk afleverde maar ook mooi huishoudelijk serviesgoed en toiletstellen produceerde (eind negentiende, begin twintigste eeuw) is deze van Saint-Ghislain.

Ze werd opgericht (in 1892) door François Dubois samen met zijn zoon Antoine en de plateelschilder Emile Lombart (voormalige werknemers van de faïencerie de Wasmuël). 
In haar statuten stonden o.a. doelen zoals: de aankoop, verkoop, fabricatie en decoratie van keramische objecten en de opvoeding van gewone man tot schoonheid.
De zaken gingen in de aanvangsjaren zo goed dat men al spoedig overging tot de vorming van een naamloze vennootschap met als startkapitaal een miljoen Belgische franken.

De kunstenaars en ambachtslui die er werkten waren zeer gemotiveerd en creatief.
Kopiëren stond niet in hun woordenboek ... maar wel steeds opnieuw op zoek gaan naar vernieuwing: eigentijdse decors en vormen die pasten in hun tijdsgeest ... van Art Nouveau over Art Deco tot het Modernisme.

François en Antoine Dubois verlieten in 1909 de fabriek om zich te vestigen in Anderlecht ... waar zij een nieuwe vennootschap 'Mons Pottery' oprichtten. In 1918 sloeg het brandend noodlot toe en zag Antoine zich verplicht terug te gaan naar zijn geboortestreek om In Condé 'la Céramique Montoise' te stichten. Diens zoon René Dubois richtte na de dood van zijn vader een nieuwe faïencerie te Cuesmes op.

Zo kwam Emile Lombart aan het hoofd van dit bloeiend bedrijf.
Een self-made man ... van schilder tot commercieel directeur.
Onder zijn leiding werden er ook meer kunstzinnige voorwerpen gemaakt, zoals: vazen, fantasiestukken, maskers, sculpturen, sierschotels e.a. .
De producten vonden hun afzet in grootwarenhuizen zoals: Innovation, Bon Marché en Sarma. Maar ook in het buitenland wist men de talrijke objecten te smaken.
Als bron van vernieuwing en modernisering werkte de fabriek samen met de 'Kunst- en ambachten-school en het' Atelier d'Art' te Saint-Ghislain. 
Emile Lombart was trouwens leraar keramische vormgeving in de school en lid van de kunstkring.
In 1963 sloot dit bedrijf zijn deuren ... de concurrentie met goedkopere buitenlandse faïence-bedrijven werd het fataal.


Hieronder een paar prachtige realisaties !


Groeten,
Meindert




Emile Lombart









donderdag 20 november 2014

Vuurvast huishoudelijk aardewerk.

Het vuurvast aardewerk of 'terre à feu' was in het begin van vorige eeuw enorm populair in onze Belgische maar ook buitenlandse keukens. 
Aanvankelijk werd er lood als geleider en weerstandsmiddel toegevoegd ... later om gezondheidsredenen tellurium. Of deze toevoeging ook veilig was, betwijfel ik.
In elk geval was het een enorme vooruitgang op keramisch- en keukengebied.
In de jaren zestig ... bij opkomst van 'pyrex en andere hittebestendige materies' ...
moest dit sierlijk en zeker en vast nostalgisch aardewerk in moeders keuken het onderspit delven. Nu wordt het enkel nog als leuk decoratiegadget gebruikt ... hierdoor wordt het alvast gered van een zielige ondergang.

Opgepast voor het verzamelvirus !

Groeten,
Meindert

België
België
België
Luxemburg