maandag 15 januari 2024

#Zsolnay Porcelánmanufaktúra Zrt

De Zsolnay-fabriek werd in 1852 opgericht door Miklós Zsolnay, gelegen in het dorpje Pécs … zuidelijk deel van Hongarije.  

Miklós was een gedreven zakenman, die zijn waren aan de man bracht in een eigen Pécs’ warenhuis. Het succes van zijn detailhandel moedigde hem aan een nabijgelegen bedrijf op te kopen dat gespecialiseerd was in architectonische terracotta baksteen.  

Miklós' zoon Ignác, die enige opleiding in aardewerk had genoten. breidde deze onderneming uit met de productie van eenvoudig serviesgoed, tuinornamenten, architecturale steengoedtegels, kachels en sanitaire voorzieningen.  

Helaas was deze schaalvergroting niet al te succesvol, waardoor Ignác na twaalf jaar (1864) het bedrijfstoneel verliet en zijn belangen verkocht aan zijn broer Vilmós.  

Onder zijn bewind kende de fabriek een opmerkelijk stijgend succes.  ‘Zsolnay’ werd geëerd omwille van zijn artistieke en technologische bijdragen aan de productie van het aardewerk, zowel op industrieel als op architecturaal vlak   Vilmós leidde de fabriek naar wereldwijde erkenning … door haar innovatieve producten te demonstreren op wereldbeurzen en internationale tentoonstellingen. 

Op de Wereldtentoonstelling van Parijs in 1878 won zijn bedrijf de Grand Prix Gold Medal. Vilmós Zsolnay zelf kreeg het Kruis van het Franse Legioen van Eer. 

Dankzij het voortreffelijke management van deze Hongaarse indusrieel en ondernemer … wordt het bedrijf vandaag de dag nog steeds geroemd om zijn opvallende ontwerpen en innovatief materiaalgebruik.  

In 1893 introduceerde Vilmos Zsolnay in samenwerking met Lajos Petrik (directeur van de Budapest Industrial School) en Vince Wartha (professor aan de Technische Universiteit) Eozin … een veelkleurige, iriserende reductieglazuur.  De term, vernoemd naar de Griekse godin Eos (godin van de dageraad) werd gebruikt om deze unieke afwerking te beschrijven.  Deze techniek werd een handelsmerk van Zsolnay en een favoriet van art nouveau-kunstenaars zoals Sándor Abt Abt, Lajos Mack, Géza Nikelszky en József Rippl Rónay.  

Naast de talrijke eosine/metallic-kleuren werden in de fabriek van Zsolnay ook verschillende productieprocessen ontwikkeld.  

Elk Eosin-object is uniek en onherhaalbaar … wat de waarde ervan alleen maar doet stijgen. Prachtige Eosin-stukken gemaakt door 'Zsolnay' zijn te vinden in musea over de hele wereld, zoals het Metropolitan Museum of Art in New York en het Musée d'Orsay in Parijs.  

Zsolnay was: kunstenaar, ambachtsman, autodidact en wetenschapper. Zo bracht hij een ongelooflijke reeks stijlen en technieken terug: … Romeins aardewerk, Chinese glazuren, Chinese en Japanse motieven, Arabische-, Perzische-, Iznik- en renaissancestijlen.   

Later ontwikkelde hij ook technieken om unieke luxueuze voorwerpen te vervaardigen met zilver, goud en kunstmatig gekleurde 'edelstenen' en opengewerkte stukken gevuld met gekleurde glazuren die lijken op de juwelendoosjes van Fabergé en op de werken van goudsmeden uit de Renaissance.  

Vilmos werd in 1900 begraven in het familie-mausoleum … gelegen op een heuvel naast de fabriek.   

In de jaren voorafgaand aan de Eerste Wereldoorlog had ‘Zsolnay’ de Europese markt in het nauw gedreven met zijn assortiment glazuren en innovatieve vormen (tussen 1898 en 1914 werden door het bedrijf meer dan 3.000 ontwerpen geregistreerd). Helaas zouden de oorlogsjaren hun tol eisen. De Eerste Wereldoorlog dwong een dramatische vermindering van de productie van ‘Zsolnay’ af en de Tweede Wereldoorlog resulteerde in het bombarderen van een van de meest productieve fabrieken van het bedrijf in Boedapest.  

In de periode tussen de twee wereldoorlogen vormde de productie van hoogspanningsisolatie de economische basis voor de fabriek.    

Het communisme bracht de genadeslag toe … in 1948 werd het bedrijf genationaliseerd, de naam ‘Zsolnay’ verdween als merkbrand en de productie daalde tot het laagste niveau ooit … herstel was niet meer mogelijk.  

Pas in 1982 keerde de naam Zsolnay terug, maar het herontwikkelde bedrijf verliet de voortreffelijke productie waarvoor het merk eerder in de eeuw bekend stond.










Geen opmerkingen:

Een reactie posten